Τι θα αλλάξει στον «Καλλικράτη»;

Το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων και οι αλλαγές στον «Καλλικράτη» αποτελούν κρίσιμες παραμέτρους στο... βαθμολόγιο της εφαρμοσμένης κυβερνητικής πολιτικής. Μαζί με τις αναδιαρθρώσεις στη δημόσια διοίκηση και το Προσφυγικό έχει τεθεί πολιτικά από την κυβέρνηση ως μετρήσιμος στόχος η βελτίωση της καθημερινότητας των κατοίκων στους δήμους της χώρας, με αναστροφή χρόνιων παθογενειών.

Οι αλλαγές στο χάρτη του «Καλλικράτη» αποτελούν κρίσιμες παραμέτρους στο... βαθμολόγιο της κυβερνητικής πολιτικής και διερευνάται ακόμα και χωροταξική αποκλιμάκωση με αύξηση του αριθμού των δήμων, με βάση τις ιδιαίτερες γεωμορφικές συνθήκες κάθε περιοχής και συνυπολογίζοντας τα προβλήματα που εντοπίστηκαν από την ως τώρα εμπειρία λόγω της συνένωσης δήμων

Η μάχη της καθημερινότητας

Η κυβέρνηση ξέρει ότι μετριέται με εικόνες που θέλει να σβήσει επί της θητείας της, όπως βουνά σκουπιδιών λόγω μη εξεύρεσης σημείων εναπόθεσης απορριμμάτων ή προβλήματα στην εξυπηρέτηση δημοτών λόγω γραφειοκρατίας ή και δυσλειτουργιών εξαιτίας καλλικράτειων θεσμικών αστοχιών. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης βρίσκεται στην προμετωπίδα των επιτελείων που η αποτελεσματικότητά τους είναι καθρέπτης του κυβερνητικού έργου, όπως ετέθη και από τον πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα κατά τις προγραμματικές δηλώσεις, για μετρήσιμα αποτελέσματα.

Πάντως, την ώρα που η πολιτική της λιτότητας και οι μνημονιακοί περιορισμοί συνθλίβουν την ελληνική κοινωνία, ακούγονται με δυσπιστία οι κυβερνητικές εξαγγελίες. Το ηγετικό επιτελείο του υπουργείου Εσωτερικών μιλά και ξαναμιλά για συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες ώστε να δοθεί λύση σχετικά με το πρόβλημα των αποβλήτων. Χαρακτηρίζει προδιαγεγραμμένη την υλοποίηση της κυβερνητικής στρατηγικής όσον αφορά τη μείωση του όγκου των απορριμμάτων με διαλογή στην πηγή, ανακύκλωση και ανάκτηση υλικών. Όλα αυτά η κυβέρνηση τα εντάσσει στο πλαίσιο για την οικονομική ανάπτυξη και αυτοτέλεια της τοπικής αυτοδιοίκησης. Παράλληλα, η πολιτική ηγεσία αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο - σε μακρινότερο χρονικά σημείο - για την καθιέρωση της απλής αναλογικής στην εκλογή οργάνων πρώτου και δεύτερου βαθμού αυτοδιοίκησης.

Με επίκεντρο την Τοπική Αυτοδιοίκηση πρώτου και δεύτερου βαθμού αλλά και την παρακολούθηση θεμάτων Διαχείρισης Αποβλήτων αναλαμβάνει πλέον δράση ο υφυπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης κ. Γιάννης Μπαλάφας. Τα ζητήματα αυτά τέθηκαν θεσμικά στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, όπως αυτές καθορίστηκαν επισήμως. Το βράδυ της Δευτέρας, σχεδόν έναν μήνα μετά τις εθνικές εκλογές, δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ Β', Αρ. Φύλλου 2252, 19.10.2015) η απόφαση του Πρωθυπουργού - τη συνυπογράφει ο υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης κ. Παναγιώτης Κουρουμπλής -, με την οποία ορίζεται η ανάθεση αρμοδιοτήτων στον κ. Μπαλάφα.

Ήδη συνεχείς είναι οι επαφές με κοινωνικούς φορείς αλλά και εκπροσώπους εργαζομένων στην τοπική αυτοδιοίκηση καθώς ο κ. Μπαλάφας έχει να διαχειρισθεί την καυτή πολιτική ατζέντα που περιλαμβάνει από παρεμβάσεις για αλλαγές στον «Καλλικράτη» ως την εφαρμογή του μηχανισμού εποπτείας των οικονομικών δεδομένων των δήμων και των περιφερειών.

Πρόσωπο-κρίκος

Ο κ. Μπαλάφας θα είναι ουσιαστικά ο κρίκος που θα συνδέει την κεντρική διοίκηση με το προσωπικό των δήμων και των περιφερειών για την αντιμετώπιση προβλημάτων που προκύπτουν στη λειτουργία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ο υφυπουργός θα έχει την πλήρη εποπτεία για την απόσπαση και τη μετάταξη του κάθε φύσης και σχέσης εργασίας προσωπικού των υπηρεσιών και νομικών προσώπων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου του υπουργείου Εσωτερικών, όπως και για τις οργανικές μονάδες του οι οποίες αφορούν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση πρώτου και δεύτερου βαθμού. Ιδιαίτερα σημαντική και καίρια παράμετρος στις αρμοδιότητες που του ανατέθηκαν είναι και η παρακολούθηση θεμάτων αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων.

Παράλληλα, αναλαμβάνει ορισμένες αρμοδιότητες από κοινού με τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, αρμόδιο για τη μεταναστευτική πολιτική, κ. Ιωάννη Μουζάλα. Πρόκειται για τα ζητήματα κοινωνικής ένταξης που συνδέονται με τους Pομά αλλά και το πλέγμα των ευθυνών σχετικά με τη συμμετοχή στη Διυπουργική Επιτροπή για τα θέματα των ελλήνων τσιγγάνων. Επίσης, ο κ. Μπαλάφας θα έχει την εποπτεία για τη συνεργασία των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης με δήμους και περιφέρειες, αναφορικά με τη διαχείριση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών αλλά και με άλλα ζητήματα των ΟΤΑ.

Πάντως, οι αρμοδιότητες για τους Ρομά, για το Προσφυγικό αλλά και τη διαχείριση απορριμμάτων θα ασκούνται παράλληλα και από τον υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης.

Στη δικαιοδοσία του υφυπουργού είναι η πρόταση για την έκδοση ατομικών και κανονιστικών διαταγμάτων, η έκδοση πράξεων ατομικού και κανονιστικού χαρακτήρα, η πρόταση για την έκδοση διαταγμάτων και η έκδοση πράξεων από κοινού με άλλους υπουργούς, αναπληρωτές υπουργούς και υφυπουργούς. Παραμένουν στον υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης κ. Κουρουμπλή ο προσδιορισμός της πολιτικής του υπουργείου, ο συντονισμός της εφαρμογής της πολιτικής αυτής και η εκπροσώπηση του υπουργείου στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στους διεθνείς οργανισμούς.

Υπέρβαση δυσλειτουργιών

Ηδη ο κ. Μπαλάφας προανήγγειλε (με άρθρο του στο Tvxs.gr) ότι έρχεται άμεσα προς ψήφιση το ήδη κατατεθειμένο σχέδιο νόμου σχετικά με την αυτοτελή υπηρεσία εποπτείας ΟΤΑ, τον ελεγκτή νομιμότητας και τον νέο μηχανισμό εποπτείας για τα οικονομικά των δήμων.

Η αναθεώρηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου της Αυτοδιοίκησης με χρονικό ορίζοντα το τέλος του 2016 βρίσκεται στην αιχμή του δόρατος του υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Διερευνά το υπουργείο παρεμβάσεις ώστε, σύμφωνα με την πολιτική του ηγεσία, να υπάρξει υπέρβαση διαπιστωμένων δυσλειτουργιών του «Καλλικράτη», να υπάρξει - αν και όχι άμεσα, και σίγουρα ύστερα από διαβούλευση - ακόμη και χωροταξική αποκλιμάκωση (αύξηση του αριθμού των δήμων, με βάση τις ιδιαίτερες γεωμορφικές συνθήκες κάθε περιοχής και συνυπολογίζοντας τα προβλήματα που εντοπίστηκαν από την ως τώρα εμπειρία λόγω της συνένωσης δήμων).

Επίσης, όσον αφορά την αντιμετώπιση του προβλήματος των απορριμμάτων ήδη έχουν ξεκινήσει οι φιλόδοξες κυβερνητικές αναφορές περί εκτεταμένου δικτύου «πράσινων σημείων», με στόχο τη μείωση των ποσοτήτων που φτάνουν στους Χώρους Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤΑ).

Η ανεξέλεγκτη διάθεση αστικών αποβλήτων και η έλλειψη χώρων εναπόθεσης απορριμμάτων παραμένει πληγή σε πάμπολλες περιοχές της χώρας. Η κυβέρνηση επιδιώκει σε συνεργασία με τις περιφέρειες και τους δήμους να οργανωθεί συστηματικά η διαλογή στην πηγή και να δοθεί μεταξύ άλλων έμφαση και στην οικιακή κομποστοποίηση.

Τα προβλήματα όμως δεν περιμένουν και επιζητούν άμεσες λύσεις. Είναι ενδεικτικό ότι αυτές τις ημέρες ο κ. Κουρουμπλής, ο κ. Μπαλάφας, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου κ. Κώστας Πουλάκης αλλά και ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων κ. Ευάγγελος Καπετάνιος τρέχουν για να προλάβουν την περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης με τα σκουπίδια στην περιοχή της Ηλείας. Στο μικροσκόπιο κυβέρνησης και τοπικών φορέων έχει τεθεί η επίσπευση των διαδικασιών ώστε να υπάρξει άμεσα η επιλογή συγκεκριμένων σημείων για την εναπόθεση απορριμμάτων εντός των ορίων των δήμων αλλά και η ολοκλήρωση των εργασιών για τη μηχανική διαλογή απορριμμάτων.

Πηγή